Poczucie własnej wartości kształtuje się u człowieka już w wieku dziecięcym. To, czy dziecko będzie lubiło siebie takim, jakie jest, czy w przyszłości będzie uważać siebie za osobę wartościową i ważną, zależy w pierwszej kolejności od rodziców, a następnie od otoczenia. Jak wspomóc dziecko w budowaniu pozytywnego obrazu siebie? Jak wzmacniać jego poczucie wartości?
Poczucie własnej wartości często błędnie utożsamia się z samooceną. Samoocena związana jest z aspektem poznawczym – to rozeznanie odnośnie swoich mocnych i słabych stron. Może być stabilna, zaniżona lub zawyżona, jest jednak czymś innym od poczucia własnej wartości. Zdarza się nawet, że zbyt wysokie mniemanie o sobie, czyli zawyżona samoocena, bywa rekompensatą niskiego poczucia własnej wartości.
Poczucie własnej wartości to stosunek do samego siebie związany z tym, kim jestem, a nie z moją wiedzą czy umiejętnościami. To szacunek do siebie, samoakceptacja, poczucie, że jest się ważnym i zasługuje na szczęście. Dziecko o niskim poczuciu własnej wartości będzie miało trudności z wyrażaniem siebie, okazywaniem emocji, z wyznaczaniem celów i ich realizacją, a także z dążeniem do osiągnięcia szczęścia.
Każdy rodzic pragnie szczęścia dla swojego dziecka. Aby wyposażyć je w narzędzia, które pomogą mu wieść dobre życie, rodzic może wpłynąć na poczucie własnej wartości swojej pociechy. Jak je wzmacniać i utwierdzać dziecko w przekonaniu, że jest wartościowym człowiekiem? Oto 7 wskazówek, jak kształtować u dziecka poczucie własnej wartości.
Zwłaszcza kiedy popełnia błędy czy doświadcza nawet najmniejszej porażki, okaż mu miłość i akceptację, utwierdź je w tym, że jest kochane niezależnie od swoich sukcesów czy porażek.
Komunikując swoje emocje, uczysz dziecko wyrażania własnych. To sposób, aby pokazać mu, że nazywanie swoich emocji i wyrażanie uczuć pomaga we wzajemnym zrozumieniu i relacjach.
Wyświetl ten post na Instagramie
Nie porównuj dziecka z innymi, nie mów: „twoja siostra w tym wieku już to potrafiła…”, nie przypinaj etykietek. Akceptuj jego możliwości i zainteresowania oraz pozwól mu je rozwijać.
Doceniaj wysiłki dziecka, niezależnie od ich rezultatów, jednak nie chwal go ponad miarę. Nadmierne chwalenie dziecka i ciągłe zachwycanie się nim mogą wyrządzić szkodę. Podkreślaj wartość jego pracy i starań bardziej niż końcowy efekt.
Sytuacje, w których zachęcasz dziecko do dokonywania wyborów, komunikują, że mu ufasz i zaszczepiasz mu tym samym wiarę we własne kompetencje.
Pozwalanie dziecku na wszystko nie jest dla niego korzystne. Wyznaczanie granic ma wpływ na jego poczucia bezpieczeństwa. Jednak wykrzykując zakazy czy deprymujące komunikaty, osłabiasz jego poczucie własnej wartości. Pokazując dziecku, gdzie leżą granice, pomóż mu zrozumieć, np. dlaczego nie pozwalasz mu krzyczeć w supermarkecie czy zabierać innym dzieciom w parku ich zabawek.
Najbardziej odpowiednim zajęciem dla dziecka nie zawsze jest zabawa. Zapraszanie go do wspólnego wykonywania czynności, których w domu podejmują się dorośli, da mu poczucie przynależności i ważności. Spróbuj włączać dziecko we wspólne gotowanie czy sprzątanie – spraw, aby czuło, że jest potrzebne i że jego pomoc ma znaczenie.
Zdj. główne: Adam Winger/unsplash.com